اقامتگاه بوم گردی؛ از فراغت تا درآمد - مجله شرقیا

ایسنا: یک خانه قدیمی با معماری خاص و بومی که با نان و غذای محلی در دل یک روستا و طبیعت نهفته است، می تواند شاخصه مکانی برای آرامش باشد که امروز این مکان ها بیشتر به نام اقامتگاه بوم گردی شناخته می شوند. خانه های محلی که در طبیعتی دیدنی، فرهنگ، آداب و رسوم محلی را ارائه می دهند.

امروزه اقامتگاه های بوم گردی عاملی موثر بر متنوع کردن پایه های درآمدی روستاها نیز به شمار می آیند، اما باید ذهنیت ها را نسبت به اقامتگاه های بوم گردی تغییر داد، به رغم اینکه بافت قدیمی روستا و غذاهای محلی می تواند به عنوان یک عنصر پول ساز مطرح باشد اما هنوز بسیاری نسبت به این مسئله بی تفاوت هستند و تنها راه کسب درآمد را همان کشاورزی می دانند.

سالار کهزادی، دکتری گردشگری در تعریف بومگردی به ایسنا می گوید: در ابتدا توسعه گردشگری به دلیل تاثیرات اقتصادی اشتغال زایی و ویژگی های جذاب، موجب شد که عمدتا دیدگاه مثبت، حمایت گسترده و تکاپوی خاصی در مقاصد مختلف برای توسعه گردشگری شکل بگیرد. همچنین در کنار توسعه شهرنشینی حمل و نقل و تکنولوژی در دنیا باعث شد که روز به روز با افزایش تعداد درخواست ها برای فعالیت های گردشگری رو به رو باشیم.

وی می افزاید: فعالیت های گردشگری انبوه شکل گرفت، اما با گذشت زمان تاثیرات منفی، هم از لحاظ زیست محیطی و هم از لحاظ فرهنگی و اقتصادی آشکار شد، به همین خاطر بحث گردشگری جایگزین که یکی از آنها بومگردی است مطرح شد.

این دکتری گردشگری، رایج ترین تعریف بوم گردی در گردشگری را یک سفر مسئولانه به یک منطقه طبیعی می داند که همزمان با لذت بردن گردشگر از آن محیط، زمینه حفظ محیط زیست و ارتقا زندگی محلی را نیز فراهم می کند.

وی آگاهی گردشگر از محیط طبیعی و محافظت و احترام به آن را از ارکان مهم فعالیت های بومگردی گفت.

اقامتگاه از ارکان حیاتی گردشگری است

کهزادی، در رابطه با تاثیر اقامتگاه های بومگردی بر گردشگری استان کردستان مطرح نمود: اقامتگاه یکی از ارکان حیاتی گردشگری است که بخش زیادی از هزینه کرد گردشگران به آن مرتبط می گردد.

وی ادامه می دهد: اقامتگاه ها انواع مختلفی دارند و نمونه جدید آن که در کشور بسیار رونق پیدا کرده اقامتگاه بومگردی است که مبتنی بر طبیعت و فرهنگ یک منطقه جغرافیایی باید تاسیس گردد.

این دکتری گردشگری، زندگی صنعتی و ماشینی و مسائل ناشی از شهرنشینی، تغییر سلایق گردشگران نسل جدید و گرایش به طبیعت را از جمله دلایل رونق اقامتگاها می داند و می گوید: این عوامل موجب شده روز به روز تمایل برای حضور در این واحدهای اقامتگاهی بیشتر گردد.

وی معتقد است که استان کردستان اگرچه شاید از لحاظ جاذبه های گردشگری، توان رقابت با اصفهان و بسیاری از دیگر شهرهای کشور را نداشته باشد، اما از لحاظ تنوع بافت و طبیعت روستایی، فرهنگی، زیست محیطی و تجارب مختلفی که می تواند متناسب با محیط های مختلف روستایی برای گردشگران طراحی گردد، پتانسیل بسیار بالایی دارد.

کهزادی، 15 واحد اقامتگاه بومگردی در استان کردستان را دارای مجوز و فعالیت در این زمینه اعلام می کند و می گوید: هر یک از این اقامتگاه ها خود تبدیل به وسیله ای برای جذب گردشگر به استان کردستان شده اند.

وی با بیان اینکه در گردشگری بُعد عرضه می تواند بر تقاضا تاثیرگذار باشد، تشریح می کند که متناسب با افزایش تعداد گردشگران، تعداد اقامتگاه ها نیز افزایش می یابد و مشاهده می گردد که در شبکه های اجتماعی روز به روز گردشگران از نقاط مختلف داخل و خارج کشور به سمت این اقامتگاه ها جذب می شوند.

این دکتری گردشگری، معتقد است، تفاوت ماهیتی که در اقامتگاه بومگردی به نسبت سایر اقامتگاه ها ایجاد شده است و تجارب شخصی که به گردشگر ارائه می دهد، موجب شده گردشگرانی که وارد استان کردستان می شوند در این واحدها اقامت کنند و خود تبدیل به محرک هایی برای جذب گردشگر از نقاط مختلف شوند.

وی ادامه می دهد: اقامتگاه های بومگردی کوچک مقیاس هستند و بر اساس فرهنگ و معماری سنتی منطقه ساخته می شوند. آثار زیست محیطی کمتری نسبت به سایر اقامتگاه ها دارند و همچنین می توانند باعث احیای مشاغل سنتی در روستاها و ایجاد اشتغال شوند.

کهزادی اقامتگاه بوم گردی را عاملی موثر بر متنوع کردن پایه های درآمدی روستا می داند و می افزاید: در گذشته بیشترین تاثیر در زمینه دامداری و کشاورزی بود که در حال حاضر بعد خدمات گردشگری هم می تواند تنوعی در پایه های اقتصادی و درآمدی افرادی که در نواحی روستایی زندگی می کنند ایجاد کند.

وی در مورد ظرفیت های استان کردستان بیان می کند: باید قبول کنیم که کردستان یک استان صنعتی نیست، اما در بُعد خدمات می تواند قوی باشد، پتانسیل های خوبی که ما در این زمینه داریم شامل تعداد و تنوع روستاهایی که اکثرا نزدیک مراکز شهری هستند و دسترسی به آنها به نسبت بسیاری از روستاهای مناطق مختلف کشور راحت تر است می تواند زمینه توسعه گردشگری را بیش از پیش فراهم کند.

وی می گوید: بعد فرهنگی و طبیعت روستاهای استان کردستان موجب شده که این استان به همرا ه کرمانشاه میزبان کنفرانس بین المللی گردشگری روستایی 2020 شوند. همچنین شهر سنندج کاندید شهر خلاق موسیقی شده است.

این دکتری گردشگری ادامه می دهد: هر کدام از این رویدادها می توانند تاثیر فوق العاده ای بر رونق و توسعه گردشگری استان کردستان در آینده داشته باشند در صورتی که برنامه ریزی منظم و بازاریابی خوبی در این زمینه اتفاق بیافتد و متناسب با آن برنامه های سفر به استان کردستان طراحی گردد.

اقامتگاه های بومگردی کردستان نیازمند آموزش هستند

وی در مورد مسائل اقامتگاه های بومگردی می افزاید: بسیاری از اقامتگاه های بومگردی استان کردستان نوپا هستند و آموزش و تخصص لازم را ندارند و در زمینه فعالیت های بازاریابی و چگونگی برخورد با گردشگران، دیزاین محیط و ارائه خدمات به مشتری مسائل زیادی دارند.

کهزادی معتقد است، با وجود تمام این مسائل اقامتگاه ها به نسبت هتل ها، خیلی خوب با هم کار می کنند و شرایطی را ایجاد کرده اند که روز به روز گردشگران بیشتری را به استان جذب و بین اقامتگاه های مختلف توزیع می کنند. با در نظر دریافت طراحی ها و استانداردهایی برای واحدهای بومگردی و لحاظ شدن آنها امیدواریم که مسائل کمتر شوند.

وی سلایق گردشگران جدید را با گردشگران قدیم بسیار متفاوت ذکر می کند و می گوید: نسل قدیم گردشگران مشارکت زیادی در گردشگری نداشتند اما نسل جدید به دنبال تجربه هایی هستند که در آن دخالت داشته باشند، برای مثال محیط را تجربه کنند و با افراد محلی هم صحبت و هم نشین شوند. به دلیل اینکه اقامتگاه های بومگردی در روستاها دارای پتانسیل هایی نظیر فرهنگ های اصیل و محیط طبیعی هستند بسیاری از گردشگران گرایش به اقامت در آنها دارند.

این دکتری گردشگری، یادآوری می کند که، خدمات از پایه های اصلی توسعه در استان کردستان است که بعد اصلی آن به گردشگری بازمی گردد، به همین خاطر با وجود تمام مسائل امیدواریم با همکاری و رونق بیشتر ابعاد گردشگری و مطالبه هایی که در این زمینه اتفاق میافتد شاهد توسعه هرچه بیشتر این امر در استان کردستان باشیم.

تعداد اقامتگاه های بوم گردی کردستان به 20 عدد افزایش می یابد

رئیس گروه توسعه گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کردستان گفت: در حال حاضر در روستاهای استان کردستان 13 اقامتگاه بوم گردی فعال بوده که قرار است تا سرانجام تابستان به 20 اقامتگاه افزایش یابد.

آوات مکاری در گفت وگو با ایسنا، اظهار کرد: اقامتگاه بوم گردی به عنوان یکی از تاسیسات مهم گردشگری موردتوجه است که دولت نیز هم اکنون به این موضوع اهمیت خاصی می دهد.

وی افزود: در حال حاضر در روستاهای استان کردستان 13 اقامتگاه بوم گردی فعال است که قرار است تا سرانجام تابستان به 20 اقامتگاه افزایش یابد.

رئیس گروه توسعه گردشگری اداره کل میراث فرهنگی کردستان مطرح نمود: این اقامتگاه ها در روستاهای سنندج، مریوان، قروه و سقز دایر شده اند که اقامتگاه های تیشک، روژ، تریفه و ژین در روستای دولاب، واران در روستای گلین، ژوانگه در روستای شیان، میرزا سعید گومه ای در روستای گومه ای، نشینگه بنار در روستای دره تفی، سیرکول و ژاوه رو در روستای آویهنگ و هه ساره در روستای نوره فعال هستند.

وی با اشاره به اینکه اساس بوم گردی بر ضوابط زیست محیطی و فرهنگی بوده و بحث اقامت در آخر کار است، ادامه داد: کسی که می خواهد اقامتگاه دایر کند بیش از هر چیزی باید به مباحث زیست محیطی و معرفی گونه های گیاه و یا جانوری منقرض شده توجه کند.

مکاری اضافه کرد: آنها همچنین باید سعی کنند رویدادهای فرهنگی و جشن های برداشت محصول و شکرگذاری را به نام خود ثبت کنند.

رئیس گروه توسعه گردشگری اداره کل میراث فرهنگی کردستان، به اعطای تسهیلات به این واحدها نیز اشاره و گفت: طی دو سال اخیر حدود یک میلیارد و 600 مییلون تومان تسهیلات به واحدهای بوم گردی استان اعطا شده است.

وی در بخشی دیگر از سخنان خود تعداد روستای هدف گردشگری استان را 43 روستا مطرح نمود و گفت: 13 روستا مصوب ملی و 30 روستای دیگر مصوب استانی هستند.

رئیس گروه توسعه گردشگری اداره کل میراث فرهنگی کردستان افزود: سال گذشته منظر فرهنگی 10 روستای استان کردستان شامل روستاهای گلین، حلوان، هشه میز، دولاب، تخته، وصی سفلی، وصی علیا، شیان، ژان و بزلانه نیز به ثبت ملی رسید.

مکاری در بخشی دیگر از سخنان خود گفت: در حال حاضر 31 هتل، 24 مهمانپذیر، 56 خانه مسافر، 13 مجتمع گردشگری، 13 اقامتگاه بوم گردی، 2 سفره خانه، سه مرکز تفریحی سرگرمی، 2 هتل آپارتمان و 112 واحد پذیرایی در استان کردستان فعال هستند.

وی گفت: کل تاسیسات و واحدهای گردشگری استان کردستان بالغ بر 251 مورد است.