معرفی پارک ملی بوجاق در استان گیلان
به گزارش مجله شرقیا، پارک ملی بوجاق کیاشهر یکی از منطقه ها منحصربه فرد و فوق العاده ای است که در شمال ایران و در استان گیلان واقع شده است. این پارک با مساحت تقریبی 3260 هکتار، اولین پارک ملی خشکی-دریایی ایران محسوب می گردد و از اهمیت زیست محیطی بالایی برخوردار است. این مقاله به معرفی کامل این پارک، تنوع زیستی آن، اهمیت مالی و توریستی و بعلاوه راه های دسترسی به آن می پردازد.
موقعیت جغرافیایی و تقسیمات پارک
پارک ملی بوجاق در شهرستان آستانه اشرفیه و در نزدیکی شهر بندر کیاشهر نهاده شده است. این پارک از شمال به دریای خزر، از جنوب به بندر کیاشهر، از غرب به رودخانه اوشمک و شهر زیباکنار و از شرق به تأسیسات صداوسیما در کنار روستای امیرکیاسر محدود می گردد. این منطقه بعلاوه شامل سه تالاب کیاشهر در شرق، بوجاق در غرب و 22 بهمن در مرکز است.
خرید آنلاین مقرون به صرفه ترین بلیط هواپیما رشت و بلیط قطار رشت از سامانه خبرنگاران
تنوع زیستی پارک ملی بوجاق
در این بخش از راهنما به معرفی و آنالیز تنوع زیستی موجود در پارک ملی بوجاق می پردازیم.
گیاهان
پارک ملی بوجاق دارای بیش از 248 گونه گیاهی است. این تنوع گیاهی شامل جنگل های جلگه ای، علفزارها و نیزارها می گردد که محیطی مناسب برای زندگی انواع پرندگان و حیوانات فراهم نموده اند.
پرندگان
بر اساس تحقیقاتی که بین سال های 1383 تا 1385 در این پارک صورت گرفته، در مجموع 234 گونه پرنده از 49 تیره مختلف در این منطقه مشاهده شده است. از این تعداد، 12 گونه از پرندگان در معرض خطر انقراض هستند و در لیست سرخ اتحادیه بین المللی حفاظت از محیط زیست قرار دارند. انواع قو، غاز، مرغابی و فلامینگو از جمله پرندگان مهاجری هستند که در فصول مختلف سال به این منطقه می آیند.
آبزیان
پارک ملی بوجاق زیستگاه مهمی برای بیش از 50 گونه آبزی است. از جمله مهم ترین آبزیان این منطقه می توان به فک خزری، تنها پستاندار دریای خزر، اشاره نمود.
جاذبه های جهانگردی پارک ملی بوجاق
پارک ملی بوجاق با طبیعت زیبا و تماشای خود دارای جاذبه های جهانگردی متعددی است که در ادامه به معرفی آن ها خواهیم پرداخت:
پرنده نگری
یکی از اصلی ترین دلایل معروفیت پارک ملی بوجاق، پرنده نگری است. برترین زمان برای تماشا پرندگان مهاجر در این منطقه، فصل پاییز و زمستان است که بیش از 200 گونه پرنده مهاجر به اینجا می آیند. در فصول بهار و تابستان نیز می توانید از سرسبزی و زیبایی های طبیعی منطقه لذت ببرید.
قایق سواری
یکی دیگر از فعالیت های مجذوب نماینده در این پارک، قایق سواری در تالاب ها و رودخانه ها است. قایق سواری در تالاب بوجاق و رسیدن به دریای خزر تجربه ای بی نظیر و فراموش نشدنی را به شما هدیه می دهد.
پل چوبی و نیزارها
با عبور از پل چوبی که در این پارک نهاده شده است، می توانید از زیبایی های نیزارها و تالاب ها لذت ببرید. این پل چوبی یکی از مجذوب نماینده ترین و تماشای ترین بخش های پارک است که هر ساله هزاران جهانگرد را به خود جذب می نماید.
راه های دسترسی به پارک ملی بوجاق
در این بخش از راهنما به آنالیز راه های دسترسی به پارک ملی بوجاق می پردازیم.
مسیرهای جاده ای
برای دسترسی به پارک ملی بوجاق، می توانید به وسیله جاده های اصلی استان گیلان به شهرستان آستانه اشرفیه و سپس به بندر کیاشهر سفر کنید. این منطقه از نظر جاده ای به خوبی ارتباط دارد و دسترسی به آن آسان است.
حمل و نقل عمومی
برای دسترسی به پارک ملی بوجاق به وسیله حمل و نقل عمومی، می توانید از اتوبوس ها و تاکسی هایی که به مقصد بندر کیاشهر حرکت می نمایند، بهره ببرید. بعلاوه، قطارهایی که به مقصد رشت حرکت می نمایند نیز گزینه ای مناسب برای سفر به این منطقه هستند. از رشت می توانید با استفاده از تاکسی یا اتوبوس های محلی به بندر کیاشهر و از آنجا به پارک ملی بوجاق بروید.
امکانات رفاهی و خدمات جهانگردی
امکانات رفاهی و خدمات جهانگردی قابل دسترسی در پارک ملی بوجاق عبارت اند از:
اقامت
در نزدیکی پارک ملی بوجاق، هتل ها، مهمان سراها و اقامتگاه های بوم گردی متعددی وجود دارد که امکانات مناسبی برای اقامت جهانگردان فراهم می نمایند. از جمله این اقامتگاه ها می توان به هتل های موجود در بندر کیاشهر و شهرهای اطراف اشاره نمود. بعلاوه، اقامتگاه های بوم گردی که تجربه ای نزدیک تر به طبیعت را برای شما فراهم می نمایند، گزینه ای عالی برای اقامت هستند.
رستوران ها و کافه ها
در نزدیکی پارک ملی بوجاق، رستوران ها و کافه های متعددی وجود دارند که انواع غذاهای محلی و دریایی را ارائه می دهند. این رستوران ها با استفاده از مواد اولیه تازه و محلی، غذاهایی با طعم و مزه بی نظیر را برای شما به ارمغان می آورند.
تورهای جهانگردی
بعضی از شرکت های جهانگردی، تورهای ویژه ای برای بازدید از پارک ملی بوجاق و منطقه ها اطراف آن ارائه می دهند. این تورها شامل برنامه های متنوعی مانند پرنده نگری، قایق سواری، پیاده روی در طبیعت و بازدید از جاذبه های محلی هستند.
نکات و توصیه ها برای بازدید
- زمان بازدید: برترین زمان برای بازدید از پارک ملی بوجاق، فصل های پاییز و زمستان برای تماشا پرندگان مهاجر و فصل های بهار و تابستان برای لذت بردن از طبیعت سرسبز منطقه است.
- تجهیزات لازم: برای بازدید از این پارک، بهتر است دوربین دوچشمی یا دوربین عکاسی همراه داشته باشید تا بتوانید از پرندگان و منظره ها زیبا عکس بگیرید. بعلاوه، لباس های مناسب برای پیاده روی و کفش های راحت به همراه داشته باشید.
- رعایت محیط زیست: در هنگام بازدید از پارک، به محیط زیست احترام بگذارید و از ریختن زباله در طبیعت خودداری کنید. بعلاوه، از نزدیک شدن به حیوانات و پرندگان خودداری نموده و سعی کنید آن ها را از فاصله ای مناسب مشاهده کنید.
تاریخچه و حفاظت از پارک ملی بوجاق
پارک ملی بوجاق از سال 1354 به عنوان تالاب بین المللی و بر اساس کنوانسیون رامسر مورد حفاظت نهاده شد و در سال 1381 به عنوان اولین پارک ملی خشکی-دریایی ایران مشخص شد. این منطقه همچنان تحت نظارت و حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست ایران نهاده شده است.
نقش کنوانسیون رامسر
کنوانسیون رامسر که در سال 1971 در شهر رامسر ایران به تصویب رسید، نخستین و تنها معاهده بین المللی است که به حفظ و استفاده پایدار از تالاب ها و منابع آبی می پردازد. پارک ملی بوجاق به عنوان یکی از مهم ترین تالاب های ایران، تحت پوشش این کنوانسیون نهاده شده است و از اهمیت بین المللی برخوردار است.
پروژه های حفاظت و مدیریت
در سال های گذشته، پروژه های متعددی برای حفاظت و مدیریت پایدار این پارک اجرا شده است. این پروژه ها شامل مانیتورینگ و پایش گونه های زیستی، بهبود زیرساخت های جهانگردی، آموزش و آگاهی رسانی به جوامع محلی و جهانگردان و بعلاوه همکاری با سازمان های بین المللی محیط زیست بوده است.
فعالیت های مالی و نقش جوامع محلی
در این بخش از راهنما به اهمیت مالی پارک ملی بوجاق و نقش جوامع محلی خواهیم پرداخت.
کشاورزی و ماهیگیری
یکی از فعالیت های اصلی مالی در منطقه بوجاق، کشاورزی و ماهیگیری است. جوامع محلی از منابع طبیعی منطقه برای تأمین معاش خود استفاده می نمایند. کشاورزی در این منطقه عمدتاً شامل کشت برنج و محصولات زراعی دیگر است. بعلاوه، ماهیگیری در تالاب ها و دریای خزر یکی از منابع مهم درآمدی برای مردم محلی است.
جهانگردی پایدار
جهانگردی پایدار یکی از راه های اصلی توسعه مالی منطقه بوجاق است. تأکید بر جهانگردی پایدار به این معناست که فعالیت های جهانگردی باید به گونه ای انجام شوند که کمترین تأثیر منفی را بر محیط زیست داشته باشند و منافع آن به جوامع محلی برسد. ایجاد اقامتگاه های بوم گردی، تورهای آموزشی و فرهنگی، و فروش محصولات محلی از جمله راه های ارتقاء جهانگردی پایدار در این منطقه است.
فرهنگ و تاریخ محلی
بوجاق، دارای فرهنگ و آداب و رسوم محلی غنی و متمایزی است. در ادامه کمی با این آداب و روسوم بیشتر آشنا خواهیم شد.
آداب و رسوم
جوامع محلی در منطقه بوجاق دارای فرهنگ و آداب و رسوم خاصی هستند که بخشی از هویت این منطقه را تشکیل می دهند. این آداب و رسوم شامل جشن ها، مراسم مذهبی، موسیقی و پایکوبی های محلی است.
صنایع دستی
صنایع دستی یکی از ویژگی های برجسته جوامع محلی در بوجاق است. بافندگی، گلیم بافی، سفالگری و فراوری محصولات چوبی از جمله صنایع دستی رایج در این منطقه هستند. این محصولات نه تنها برای مصرف محلی فراوری می شوند؛ بلکه به عنوان سوغات برای جهانگردان نیز عرضه می شوند.
چالش ها و مسائل
در پارک ملی بوجاق، سه چالش عمده وجود دارد که باید به آنها توجه ویژه ای داشت. این چالش ها عبارت اند از:
تغییرات آب و هوایی
یکی از اصلی ترین چالش هایی که پارک ملی بوجاق با آن روبرو است، تغییرات آب وهوایی است. افزایش دما، کاهش بارندگی و تغییر الگوهای آب وهوایی می تواند تأثیرات منفی زیادی بر زیست بوم های این منطقه داشته باشد.
آلودگی های محیط زیستی
آلودگی های ناشی از فعالیت های انسانی مانند کشاورزی، ماهیگیری و تردد قایق ها می تواند به تالاب ها و رودخانه های پارک ملی بوجاق آسیب برساند. بعلاوه، آلودگی های ناشی از پسماندهای صنعتی و شهری نیز از دیگر مسائل زیست محیطی این منطقه به شمار می رود. برای مقابله با این چالش ها، احتیاج به اجرای برنامه های مدیریت پسماند و کاهش آلودگی های محیط زیستی به شدت احساس می گردد.
توسعه ناپایدار
یکی دیگر از چالش های اصلی این پارک ، توسعه ناپایدار است. ساخت وسازهای بی رویه، توسعه شهرک ها و منطقه ها صنعتی در حاشیه این پارک می تواند به تخریب زیستگاه های طبیعی و کاهش تنوع زیستی منجر گردد. برای حفظ این منطقه، باید برنامه های توسعه ای به گونه ای طراحی و اجرا شوند که با حفظ محیط زیست و استفاده پایدار از منابع طبیعی هماهنگ باشند.
تجربه بازدید از پارک ملی بوجاق
برای تجربه بازدید پیروز از پارک ملی بوجاق، مهم است که به موارد زیر توجه داشته باشید:
برنامه ریزی سفر
برای یک بازدید پیروز ازاین پارک ، بهتر است سفر خود را به خوبی برنامه ریزی کنید. انتخاب زمان مناسب برای بازدید، رزرو اقامتگاه ها و آشنایی با مسیرهای دسترسی از جمله مواردی است که باید در نظر گرفته گردد.
تجهیزات مورد احتیاج
در هنگام بازدید از این پارک ، بهتر است تجهیزاتی مانند دوربین دوچشمی، دوربین عکاسی، لباس های مناسب برای پیاده روی و کفش های راحت به همراه داشته باشید. بعلاوه، حمل نقشه منطقه و استفاده از اپلیکیشن های نقشه برداری می تواند به شما در یافتن مسیرها و جاذبه های تماشای یاری کند.
نکات ایمنی
رعایت نکات ایمنی در هنگام بازدید از پارک بسیار مهم است. از نزدیک شدن به حیوانات وحشی و پرندگان خودداری کنید و سعی کنید آن ها را از فاصله ای مناسب مشاهده کنید. بعلاوه، در هنگام قایق سواری از جلیقه نجات بهره ببرید و از ورود به منطقه ها ممنوعه خودداری نمایید.
حمایت از پارک ملی بوجاق
ایده های کاربردی در جهت حمایت از پارک ملی بوجاق عبارتند از:
مشارکت در فعالیت های حفاظتی
یکی از راه های حمایت از پارک ملی بوجاق، مشارکت در فعالیت های حفاظتی است. شما می توانید با شرکت در برنامه های داوطلبانه، یاری های مالی و فنی و بعلاوه مشارکت در پروژه های پژوهشی به حفظ این منطقه یاری کنید.
خرید محصولات محلی
خرید محصولات محلی و صنایع دستی از جوامع محلی نه تنها به توسعه مالی منطقه یاری می نماید بلکه می تواند انگیزه ای برای حفاظت از محیط زیست باشد. این محصولات شامل صنایع دستی، محصولات کشاورزی و غذایی محلی هستند.
اطلاع رسانی و تبلیغ
اطلاع رسانی و تبلیغ پارک ملی بوجاق به دیگران می تواند به افزایش آگاهی عمومی و جذب جهانگردان بیشتر یاری کند. شما می توانید تجربیات خود از بازدید پارک را در شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارید و دیگران را به بازدید از این منطقه دعوت کنید.
سؤالات متداول
پارک ملی بوجاق کیاشهر کجاست؟
پارک ملی بوجاق در استان گیلان و در نزدیکی بندر کیاشهر واقع شده است. این پارک اولین پارک ملی خشکی-دریایی ایران است و شامل تالاب ها، سواحل، جنگل ها و رودخانه هاست.
برترین زمان برای بازدید از پارک ملی بوجاق کیاشهر چه زمانی است؟
برترین زمان برای بازدید از این پارک در فصل های پاییز و زمستان برای پرنده نگری و در فصل های بهار و تابستان برای بهره برداری از طبیعت سرسبز منطقه است.
چه فعالیت هایی می توان در پارک ملی بوجاق انجام داد؟
فعالیت های متنوعی مانند پرنده نگری، قایق سواری، پیاده روی در طبیعت، عکاسی از منظره ها طبیعی و بازدید از تالاب ها و رودخانه های پارک از جمله فعالیت های مجذوب نماینده در این پارک هستند.
آیا امکانات اقامتی در نزدیکی پارک ملی بوجاق وجود دارد؟
بله، در نزدیکی پارک ملی بوجاق، هتل ها، مهمان سراها و اقامتگاه های بوم گردی متعددی وجود دارد که امکانات مناسبی برای اقامت جهانگردان فراهم می نمایند.
کلام آخر
پارک ملی بوجاق کیاشهر با تنوع زیستی بالا و منظره ها طبیعی بی نظیر، یکی از برترین مقاصد جهانگردی در شمال ایران است. این پارک با ارائه امکانات متنوع برای جهانگردان، نه تنها به حفظ محیط زیست یاری می نماید، بلکه به توسعه مالی منطقه نیز یاری شایانی می نماید. بازدید از این پارک به علاقه مندان طبیعت و پرنده نگری توصیه می گردد و تجربه ای فراموش نشدنی را برای آن ها به ارمغان می آورد.
امیدواریم با بازدید از پارک ملی بوجاق، لحظاتی شاد و مفرح را در دل طبیعت بگذرانید و از زیبایی های این منطقه بکر و حفاظت شده لذت ببرید.
منبع: الی گشت