یکی از رموز موفقیت قیصر امین پور شناخت او از ادبیات پیشین بود - مجله شرقیا

سبک اشعار بلاغی ارزشمند او بر ظرفیت و توانمندی زبان فارسی اضافه نمود. قیصر توانست ویژگی های سبک بلاغی شعر کلاسیک و شعر نیمایی را در شعرهایش تلفیق کند. نوآوری در بلاغت و درک انتظار مخاطبان امروز از شعر، ازجمله عواملی بود که موجب شهرت و محبوبیت این شاعر شد.

از آثار منتشر شده قیصر امین پور می توان به طوفان در پرانتز، منظومه ظهر روز دهم، مثل چشمه مثل رود، بی بال پریدن، آینه های ناگهان، به قول پرستو، دستور زبان عشق، گل ها آفتابگردانند و ... اشاره نمود.

علی بهرامی، شاعر هم شهری زنده یاد قیصر امین پور، رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شوشتر و سردبیر روزنامه راوی در این شهرستان است و تا به امروز مجموعه هایی چون اخومت که اگومت گویش بختیاری، عشق را خدا به کسی رایگان نداد، بی شیخ چشمان تو و ... از وی منشر شده است. هم زمان با سال روز تولد قیصر امین پور، با این شاعر خوزستانی درخصوص شعر قیصر به گفت وگو نشستیم که در ادامه از نظر مخاطبان می گذرد.

در ابتدا کمی از مولفه ها، معینات و تکنیک های اشعار مرحوم قیصر امین پور برایمان بگویید.

قیصر امین پور یکی از شاعران مطرح پس از انقلاب در ایران بود که با مجموعه های شعری که در طی این سال ها چاپ کرد، خود را به عنوان یکی از عظیم ترین شاعران معاصر به جامعه ادبی کشور معرفی کرد. تکنیک قیصر، درواقع نوآوری های های تازه او در غزل بود که به ویژه در مجموعه تنفس صبح مشهود است. این سبک بهانه ای برای طبع آزمایی شاعران دیگر در استفاده از تکنیک های مشابه شد. در غزل چه در شعر کوتاه و بلند بجز ادبیات کلاسیک همه اشعارش، سپید، نو و نیمایی بودند. علاقه وافری داشت که از وزن در شعر نو استفاده کند؛ چیزی که نیما به دنبال آن بود و شاعران پس از آن همچون: سهراب سپهری، فریدون مشیری و دیگر شاعران مطرح هم دنبال می کردند. یکی از نکات برجسته در زندگی و شخصیت قیصر امین پور، علاقه زیاد او به ادبیات کهن بود و در سبک و سیاق های مختلف تاریخ ادبیات سیر می کرد و شناخت کاملی از فرایند رشد ادبیات چه در شعر و نثر داشت.

برخلاف خیلی از تازه کار ها و کسانی که بیشتر ادعای ادبیات و روشنفکری دارند اما هیچ شناختی از پیشینه تاریخ ادبیات ندارند، قیصر به دنبال پیشینه ادبیات بود و همین موضوع موجب شد که ما با شاعری روبه رو شویم که فرهنگ واژه ها و به کار بردن کلمه به کلمه آن ها در اشعارش معین و آشکار باشد و یکی از رموز پیروز قیصر شناخت ادبیات قبل از خودش بود.

آیا با این سخن موافق هستید که قیصر یکی از شاعران بی حاشیه و بدون هیاهو بود؟

بله دقیقا؛ قیصر یکی از شاعران بی حاشیه در ادبیات معاصر است. تنها به ادبیات فکر می کرد. زندگی، هنر و ادبیاتش در هم گره خورده بود و به دنبال باند بازی هایی که در ادبیات معاصر این روزها بسیار به چشم می خورد، نبود. همین مسائل باعث شد که طیف وسیعی از مردم به اشعار ایشان علاقه مند شوند. به اعتقاد من، او آنچنان بی حاشیه بود که هیچ زمان کوشش نکرد تا از نام و آوازه اش استفاده کند؛ اتفاقی که در حال حاضر کمتر رخ می دهد و خیلی از افراد از یک نام و شهرت پس از یک الی دو سال سوء استفاده می نمایند. اما این شاعر بلندمرتبه به شدت اهل مطالعه و به روز بود و همواره در سرودن حرفی برای گفتن داشت.

آیا همین واژه های منحصر به فرد قیصر امین پور بود که موجب شده بود بیشتر اشعارش مورد استفاده ترانه سرایان قرار گیرد؟

بله. در کنار اشعار کلاسیک و نیمایی اش یکی از برجسته ترین شاعران در عرصه ترانه سرایی است که ترانه های وی توسط خوانندگان مطرح خوانده شده و برخی آلبوم این خواننده ها از پرفروش ترین آلبوم های موسیقی ایران به شمار می آید. هرجایی دست به قلم برد، پیروز بود و توانست نام خودش را جاودانه کند. باید کوششش کنیم در عظیمداشت ها و همایش هایی که برای این شاعر برگزار می کنیم، ابعاد تازه تری از شخصیت هنری، ادبی و زندگی ایشان را تبیین کنیم تا برای جوانانی که در عرصه ادبیات قصد قلم فرسایی دارند، به عنوان مشعل راه قرار گیرند.

به نظر شما اشعار قیصر در زمینه شعر عاشورایی می تواند به عنوان دستمایه قوی برای علاقه مندانی که می خواهند وارد این میدان شوند، باشد؟

قیصر امین پور یکی از پیشگامان شعر عاشورایی و دفاع مقدس بود و توانست آثار خوبی در شکل گیری و سرعت این حرکت به جا بگذارد که توسط شاعران جوان تر ادامه این راستا می تواند به شرایط ایده آل امروزی برسد که تمام این قابلیت ها به کوشش های قیصر و یارانش که در سال های اول انقلاب انجام دادند، برمی شود.