آژاکتاب: آرزویم داشتن یک کافه کتاب سیار است - مجله شرقیا

جهت دریافت مشاوره خدمات طراحی لوگو از بهترین و باتجربه ترین طراحان کشور همراه ما باشید. از طراحی لوگو و آرم تجاری تا برندینگ حرفه ای را با بهترین قیمت از ما بخواهید.

به گزارش خبرنگاران به نقل از ایبنا،ماجرای آژاکتاب(آژانس کتاب) ماجرای متفاوتی است که در آن، یک راننده خوش ذوق و اهل کتاب کوشش نموده فضای تاکسی اش به کتاب و کتابخوانی اختصاص پیدا کند؛ نه به بحث های روزمره و بعضا بی پایه و اساس.

• بی مزد بود و منت...

شاید تعجب کنید اما حقیقت دارد؛ هدفی که خیلی از بزرگان عرصه فرهنگ، مسئولان و سیاست گذاران کلان کشور با برنامه ریزی های کلان دنبال آن هستند، مدت هاست در ابعادی کوچک، توسط یک راننده آژانس اینترنتی انجام می گردد: ترویج کتاب خوانی.

منصور خانی، 44 ساله،در کارخانه ای مشغول به کار است و مسافرکشی برای او شغل دوم محسوب می گردد. وقتی زنگ ساعت، اتمام کار روزنامه کارخانه را اعلام می نماید، کار دوم برای او با جابجایی مسافر با آژاکتاب آغاز می گردد.

فرقی نمی نماید مسافر یک زن خانه دار است یا یک مرد میانسال و کارمند بانک، یک پیرمرد بازنشسته یا نوجوانی که در ابتدای راه زندگی اش واقع شده است؛ شغلش چیست، طبقه اش چیست، میزان تحصیلاتش چیست، به چه فرقه فکری و سیاسی و اجتماعی تعلق دارد. همه این ها هیچ اهمیتی ندارند؛ همین که مسافران این تاکسی، سواد خواندن داشته باشند، کافی است.

چهار سال است که با عشق به کتاب و با شعار با کتاب آشتی کنیم فعالیت خود را برای ترغیب مردم، روشن نگه داشتن شعله کتابخوانی و پایین نیامدن سرانه مطالعه در کشور با آژا کتاب(آژانس کتاب) ادامه می دهد و در تمام نقاط تهران؛ از شرق و غرب تا شمال و جنوب مسافران خود را برای ساعاتی هرچند کوتاه؛ به تفکر درباره کتاب و کتاب خوانی تشویق می نماید. بحث ها همه حول محور کتاب اند؛ از آخرین کتابی که خوانده شده یا کتاب های مورد علاقه و پیشنهادی.

• پیوند اجبار و عشق

منصور خانی که برگزیده ششمین جشنواره تجلیل از مروجان کتابخوانی نیز است، درباره فعالیتش می گوید: من در برهه ای از زمان مجبور شدم با ماشین کار کنم و با شرایط موجود، این بهترین راه چاره من بود. به دلیل عشق به کتاب، چندین جلد روزنامه، مجله و کتاب را در ماشینم گذاشتم که با استقبال خوبی از سوی مردم روبرو شد و بعد از آن بود که ایده و فکرهای جدیدی به سراغم آمد.

ترویج کتابخوانی در آژاکتاب را با کتاب های موفقیت و روان شناسی آغاز می نماید اما در ادامه کتاب های رمان، تاریخ و روان شناسی نیز به مخزن کوچک آژاکتاب اضافه می گردد. این طور که می گوید، به اجبار به شغل رانندگی روی آورده و پیش از آن، تجربه ای در این کار نداشته اما یک اتفاق، راستا زندگی اش را به این سمت تغییر داده است و او را به کاری گمارده که می گوید کار دل است و کاری که از دل برآید، بر دل نشیند.

هدفش از دعوت مردم به کتاب و کتاب خوانی؛ افزایش دانش و معلومات مردم است و می خواهد به نوعی ثابت کند حتی با امکانات کم هم می گردد در محقق شدن این هدف، سهیم شد.

خانی کارش را با سه کتاب اضافی در خانه اش آغاز کرد و بعد از مدتی روزنامه ها و مجلات را هم به آن ها اضافه نمود. اول کار، فضایی را در تاکسی اش برای کتاب ها در نظر نداشت و همگی را در داشبورد قرار می داد، اما درحال حاضر تعداد کتاب ها به بیش از 150 جلد می رسد. جالب آنکه بعضی از کتاب ها را هم برای هدیه دادن به مسافران درنظر گرفته است؛ هدیه یک راننده تاکسی به مسافران.

در ابتدا، معمولا کتاب ها را از کتاب فروشی های راسته انقلاب؛ به ویژه کتاب فروشی نیلوفر که پاتوق همیشگی او است، تهیه می نموده است اما با گذشت زمان و تشکیل صفحه اینستاگرامی آژا کتاب (@ajaketab)، این ناشران و کتاب فروشان هستند که به او پیشنهاد کتاب می دهند و او به شکل مستقیم و بی واسطه کتاب ها را از ناشران معتبری چون چشمه، نیلوفر و مروارید تهیه می نماید. حالا دیگر آژاکتاب را باید به عنوان یک کتابفروشی سیار نیز شناخت.

• همه چیز از یک مسابقه آغاز شد

بر خلاف بسیاری از مدعیان، این مروج کتاب یک خانواده کتاب دوست و اهل فرهنگ و هنر بزرگ نشده است، پدربزرگش قفسه های بزرگ کتاب نداشته و وقتی می خوابیده، زیر سرش کتاب نمی گذاشته است. البته نه اینکه با کتاب بیگانه باشند. علاقه مندی من به کتاب و شعر در سال دوم دبیرستان اوج گرفت و آتش کتابخوانی در دل من روشن شد.

خانی صادقانه درباره کتاب خوان شدنش صحبت می نماید و می گوید اولین انگیزه اش از کتاب خوانی، پول بوده است: یادم است که 12 سال پیش از برگزاری یک مسابقه کتاب خوانی آگاه شدم جایزه نفر اول 50 میلیون تومان پول بود و من صرفا برای پول در این برنامه شرکت کردم. قرار شد که کتاب نادر ابراهیمی را بخوانم؛ در دفعات اول و دوم به دلیل سختی زبان کتاب، متوجه مفهوم نشدم اما وقتی با کتاب انس گرفتم، دیگر شرکت در مسابقه برایم اولویت نداشت و تنها لذت کتاب خوانی بود که در وجودم سرازیر شد و از آن به بعد تنها کتاب برایم مهم بود.

معلولا کتاب هایی که در تاکسی اش دارد را خوانده و معتقد است که کتاب خواندن فوق العاده و کتاب خوب خواندن از آن هم فوق العاده تر است. ما برای زندگی و آینده بهتر کتاب می خوانیم. با این هدف، سعی می کنم که کتاب های خوب و البته شناخته شده در ماشین بگذارم تا مرور زمان کمتر شامل حال آن ها بگردد.

حتی سعی می نماید از بازار و حقوق اصناف و تشکل نشر نیز مراقبت کند: تا به حال هم خوراک مسموم(کتاب های کپی و افست) به دست مخاطب نداده ام چراکه می دانم این کار ضمن آسیب به مقوله کتابخوانی به ناشر و مولف هم صدمه می زند و سعی می کنم از ناشران معتبر کتاب تهیه کنم.

• مروجان کتاب به دست و هورا احتیاج ندارند

با توجه به مظلومیت کتاب و کتاب خوانی در جامعه، انجام کارهای غیرمعمولی مثل ترویج کتاب در تاکسی می تواند توجه مردم را به این مقوله جلب کند؛ درواقع غیرمتعارف بودن روش، می تواند موجب تشویق مردم گردد. هرچند اگر واقع بینانه بخواهیم به این موضوع نگاه کنیم؛ فعالیت های خودجوش بیشتر از رویکرد مسئولان در ترغیب مردم به کتابخوانی تاثیرگذار است؛ اما اگر بتوان این امر مهم را با پشتیبانی نهادهای متولی و مسئول پیش برد و گسترش داد، قطعا نتیجه موثرتر و مثبت تر خواهد بود.

از نظر این تاکسی ران کتاب دوست، کسانی که با توجه به مظلومیت کتاب و کتاب خوانی در جامعه به تالیف، نشر و ترویج آن مشغول اند، عاشق اند و احتیاج به دست و هورا ندارند؛ اما اگر نهادها به ایده هایی مانند ایده آژاکتاب، شاخه و برگ بدهند، تاثیرگذاری شان بیشتر می گردد.

خانی هر روز ساعت های بسیاری از عمر خود را در ماشینش می ماند و با کتاب ها و مسافران وقت می گذراند. اما اینکه چطور سر صحبت را با مسافران بازمی نماید هم شنیدنی است: معمولا وقتی مسافرانم سوار ماشین می شوند، با یک شکلات از آن ها پذیرایی می کنم و درباره کتاب هایی که در ماشینم است، کتاب های فروشی و آخرین کتاب هایی که خوانده اند، با آن ها حرف می زنم و تا جایی ادامه می دهم تا به قولی سر نخ را بند کنم و آن ها را دعوت به کتاب خوانی کنم. البته در این پرسش و پاسخ ها متوجه علاقه مندی آن ها هم می شوم.

از نظر خانی، آدم ها دو دسته اند؛ آن ها که اهل مطالعه اند، صندلی کتاب در جامعه را می دانند و ارزش کار یک راننده را در ترویج کتاب خوانی درک می نماید و در مقابل، آن ها که در این باغ ها نیستند و می خندند و با متلک گویی بحث را سرانجام می دهند.

این مروج مبدع، درباره فرهنگ سازی و ترویج خلاقیتش بین صنف تاکسی رانان شرح می دهد: تا حالا دو نفر را جذب این کار نموده ام؛ اما آن ها فرار کردند. دلیلش هم این بود که این کار توجیه مالی ندارد.

راست هم می گوید؛ به هرحال ورود به هر شغل و حرفه ای، سرمایه می خواهد: در حال حاضر 5 میلیون از سرمایه زندگی من در ماشینم قرار گرفته و من می توانم با این مبلغ، بسیاری از چاله های زندگی ام را پر کنم؛ یعنی اگر بخواهیم عقلانی به این موضوع نگاه کنیم، جای من تیمارستان است چراکه مردم کم کتاب می خرند اما چون عاشق کتاب هستم، تاوان عشقم را می دهم. هرچند قرار نیست که همه مثل من فکر و عمل نمایند.

این راننده تاکسی آرزوی خود را، ایجاد یک کافه کتاب سیار می داند و یکی از رویاهای دیرینه اش این است که به عنوان یک کتاب فروش در یک کافه کتاب پذیرای مردم باشد. عشق و اعتقادش به کتاب و برق چشمانش را وقتی از آرزوهایش می گوید، باورکردنی است: امیدوارم روزی بتوانم یک کتابخانه سیار داشته باشم. آن قدر برای این رویا کوشش خواهم کرد که یک روز به حقیقت بپیوندد؛ حتی اگر یک روز به سرانجام عمرم مانده باشد.