شروط استقلال بانک مرکزی - مجله شرقیا

به گزارش خبرنگاران به نقل ازایسنا، حسین درودیان در نشست دوم همایش طرح قانونی بانک مرکزی با نام واکاوی ارکان و استقلال بانک مرکزی گفت: هم استقلال سیاسی (خودمختاری در معین اهداف) و هم استقلال عملیاتی در طرح مجلس دیده شده است. تناقض اختیار و مسئولیت دولت در طرح یکی از موضوعات مهم است که مردم دولت و مجلس را مسئول وضع مالی می دانند اما در طرح در این زمینه اختیاراتی به آن ها داده نشده است که مخاطره آفرین می گردد.

وی اضافه نمود: جهت درست این است که آزادی عملیاتی هم برای بانک مرکزی و سایر نهادها را مهیا کنید اما نبود، استقلال و نظارت دولت را نمی توانید تصور کنید. در این طرح استقلال سیاسی در حد بالایی برای بانک مرکزی قرار گرفته است و در هیئت عالی افراد متداخل وارد و خارج می شوند که کنترل دولت برای تاثیرگذاری بر رهبری بانک مرکزی به حداقل رسیده که این استقلال نه از دولت بلکه از کل حاکمیت سیاسی است.

کسری بودجه تنها عامل رشد نقدینگی نیست

این کارشناس مالی ادامه داد: اگر دولت و بانک مرکزی در زمینه استقلالی بانک مرکزی همکاری نکنند، استقلال بانک مرکزی می تواند آثار زیان باری داشته باشد و باید یک مرجع واحد سیاست های پولی و مالی معین کند.

وی معتقد است که افزایش تورم و نقدینگی تنها به کسری بودجه برنمی گردد بلکه بخش عمده این امر به دلیل ریسک های کلان سیاسی حاکم بر اقتصاد است و موتور رشد نقدینگی در بانک ها نسبت به کسری بودجه بیشتر و تندتر کار می کند و در اینکه تنها منشا عمده در خلق نقدینگی کسری بودجه است، اغراق می گردد.

در ادامه این نشست، مجید شاکری بیان نمود: در ساختار طرح بانک مرکزی تا حد زیادی از اختیارات رئیس کل کاسته شده و آن ها به هیئت عالی داده شده است که با هیئت غیر اجرایی روبرو هستیم که تصمیمات پولی کشور را آن ها را معین می کنند. با استقلال سیاسی بانک مرکزی الزاما نمی گردد به استقلال عملیاتی دست پیدا کرد.

شروط موفقیت استقلال بانک مرکزی

در بخش دیگر این نشست، علی مدنی زاده اظهار کرد: در کشور به لحاظ مالی یک مشکل وجود ندارد و برای حل تورم هم تنها یک منشا وجود ندارد که با استقلال بانک مرکزی رفع گردد. با اصلاح ساختار ارزی بانک مرکزی و کسری بودجه دولت است که استقلال بانک مرکزی می تواند موثر باشد. موقعیت فعلی کشورهای پیشرفته و پیشرفته با استقلال بانک مرکزی میسر شده است.

این کارشناس مالی ادامه داد: بزرگترین چالش استقلال بانک مرکزی در ساختار شورای پول و اعتبار است زیرا، مصرف کنندگان پول در این ساختار نقش بیشتری دارند و تنها رئیس کل بانک مرکزی در این شورا است که مقابل چاپ پول و اقدامات تورم زا مقاومت می کند.

بانک مرکزی از حاکمیت مستقل نمی گردد

وی اضافه نمود: عامل بی ثباتی مالی و تورم تنها به بانک مرکزی و استقلال بانک مرکزی برنمی گردد بلکه منشاهای دیگری هم دارد که عمده آن به نفت و پول آن برمی گردد بنابراین، باید منابع ارزی دولت مدیریت گردد. در طرح قانونی بانک مرکزی، نحوه تعامل بانک مرکزی با بانک های دولتی دیده نشده است که بهتر است در قانون بانکداری لحاظ گردد.

مدنی زاده اظهار کرد: روی دیگر استقلال بانک مرکزی در شفافیت و پاسخگویی است که بدون پاسخگویی، استقلال بانک مرکزی معنی ندارد. در طرح، استقلال بانک مرکزی از حاکمیت مطرح نیست بلکه استقلال از دولت مطرح است زیرا، مجلس به نام قانونگذار حاکمیت این طرح را تهیه کرده که بانک مرکزی به حاکمیت وابسته است.

این کارشناس مالی در خاتمه سخنانش پیشنهاد داد که نحوه عزل و سِمت ها در بانک مرکزی مشابه ساختار شورای رقابت باشد.