قطار خلوت گردشگران روس به مقصد ایران - مجله شرقیا

اگر علاقمند به سفر با بهترین سفر کانادا ارزان هستید با ما همراه شوید، با مجری مستقیم تور کانادا از تورنتو، مونترال و ابشار نیاگارا دیدن کنید و بهترین تجربه سفر را داشته باشید.

به گزارش خبرنگاران، روزنامه ایران می افزاید: مرتضی رحمانی موحد اعتقاد دارد که لغو ویزا به تنهایی نمی تواند به افزایش گردشگر منجر گردد. شاهد حرف های موحد رحمانی هم وجود دارد. روسیه در ابتدای ماجرا مخالف لغو ویزا با ایران بود اما یک سال بعد این کشور جلو دار لغو ویزا با ایران شد. چون بدون لغو ویزا به یکباره با حضور 50 هزار گردشگر ایرانی در شهرهای خود رو به رو شد! توریست های ایران تنها در گام نخست حضور در کشور تزارها، در ردیف 20 کشور نخست گردشگران ورودی روسیه قرار گرفتند اما دلیل حضور یکباره ایرانی ها در روسیه چه بود؟

بهانه ای که به کام روسیه شد؟

بهانه حضور در روسیه را سازمان میراث فرهنگی در دهان گردشگران ایرانی گذاشت تا طعم اش زیر دندان تزارها مزه بدهد. پس از شکافی که بین ترکیه و روسیه رخ داد و همچنین اقدام تروریستی(انفجار هواپیمای روسی که بین شرم الشیخ و روسیه در پرواز بود) که در مصر به وقوع پیوست، بحث حضور گردشگران روسی در ایران بسیار داغ شد. آن روز سلطانی فر رئیس سابق میراث فرهنگی گفت فارغ از مسائلی که بین روسیه - ترکیه بوجود آمده و آن چیزی که مصر را گرفتار نموده، سرزمین تزارها بازار بسیاری مناسبی برای ایران است. او اعتقاد داشت که جاذبه های گردشگری ایران بویژه جاذبه های قدیمی و فرهنگی ما می تواند شرایط بسیار خوبی را برای اتباع روسیه ایجاد نمایند. سلطانی فر علاوه بر اینکه روی سواحل گرم خلیج فارس حساب نموده، حساب ویژه ای هم روی مسلمانان روسیه باز نموده بود.

روسیه هم پیش از آنکه دوباره به ترکیه نزدیک گردد از اتباع خود خواسته بود تا به جای ترکیه به کشورهای دیگر بفرایند.در میان روابط سرد دو کشور، پوتین از اتباع روسیه خواسته بود جایگزینی برای آفتاب و سواحل مدیترانه بیابند. در این میان البته هیچ نامی از ایران از سوی تزارها به گوش نرسید. اما حدس ها در سطح رسانه ها و فعالان و کارشناسان ایرانی فرصت را برای جذب گردشگران روسی مغتنم دانست. همان طور که فرصت را برای جذب گردشگران اروپایی بعد از ناامنی ترکیه هم مناسب دیدند! وقتی هم دوباره روابط ترکیه و روسیه گرم شد بازهم گردشگران روسیه روی میز مذاکره ایرانی ها بودند. هرچند همان موقع بسیاری از کارشناسان از جمله کارشناسان جزیره کیش اعتقاد داشتند که جهت گردشگران روسی به آب های گرم ایران هموار نمی گردد! آن هم نه به خاطر اینکه زیر ساخت آماده نیست، یا نه به این دلیل که پروازها از شهرهای مختلف روسیه به کیش و قشم به صورت مداوم برقرار نیست. چون شرایطی که گردشگران روس می خواهند با توجه به عرف و اعتقاد ما قابل تهیه و تأمین نیست.

علیرضا رحیمی مدیر گردشگری دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد هم که مطالعات مفصلی در زمینه گردشگران روس دارد خوشبین به آمدن روس ها به ایران نیست. او در نهایت می گوید تا زمانی که زیرساخت ها آماده نباشد نمی توان برآوردی از تعداد گردشگر روس که به ایران می آیند، داشت! اما سلطانی فر اعتقاد داشت که می توان از کیک بزرگ گردشگری خروجی روسیه که سالانه 50 میلیون توریست را روانه کشورهای مختلف می نماید سهمی هم به نام ایران زد؛ سهمی 2 میلیونی تا سال 1404. او ضمن تأکید بر رویکرد دولت که گسترش همه جانبه با روسیه را می خواهد به روزنامه ایران گفته بود: ما هدفگذاری کردیم سالانه بین 2 تا 5 درصد گردشگران روسیه را در 10سال آینده جذب کنیم. یعنی چیزی بین یک تا دو میلیون نفر حداقل از گردشگران روسی برای استفاده از جاذبه های گردشگری به ایران بیایند. در حالی که الان تعداد آنها کمتر از 50-60 هزار نفر است.

روس ها معمولاً خانوادگی و برای 10تا 14 روز به سفر می فرایند. به مقاصدی شبیه شیراز یا اصفهان هم نمی فرایند. هتل های مفصلی را انتخاب می نمایند و یکجانشین هستند. اهل سفر از شهری به شهر دیگر نیستند. ذائقه شان آفتاب و ساحل است. از همه این ملزومات آفتاب و ساحلش در ایران به فور یافت می گردد اما آیا این مسأله کافی است؟ هرچند یک دیدگاه بسیار منفی اعتقاد دارد که اصلاً نباید روی گردشگران روس حساب کرد اما رئیس سابق میراث فرهنگی و مدیران او اعتقاد دیگری داشتند.

سلطانی فر پیش از آنکه به عنوان وزیر ورزش به سئول برود گفته بود: ما به دنبال آن هستیم که روی حضور اتباع روسیه در سواحل جنوب حساب باز کنیم. الان در کیش امکانات ویژه بانوان به صورت اختصاصی برای استفاده از آفتاب و دریا داریم. الان ایرانی ها و خیلی از اتباع خارجی در کیش از این امکانات استفاده می نمایند. می توانیم این امکانات را برای روس ها هم اختصاص بدهیم. در قشم صحبت کردیم ان شاءالله سازمان منطقه آزاد قشم هم بتواند امکانات لازم را تأمین کند. سال گذشته ما جمعی از تورگردانان را به کیش بردیم، امکانات و زیرساخت های بسیار قابل توجهی آنجا داریم. همه این امکانات دارد در قشم به وجود می آید و امیدوار هستیم با طرح توسعه سواحل که پیش بینی شده و سیاست دولت هم هست، بتوانیم دهکده های گردشگری را ایجاد کنیم. البته توجه کنید زمانی که رئیس سازمان میراث فرهنگی روی ایجاد زیرساخت ها تأکید می نماید، برداشتن لغو ویزا که هجوم گردشگران را به کشور مقصد در پی داشته باشد، در صدر اخبار کشور است.

سلطانی فر تأکید می نماید: روسیه بغل گوش ماست. تشابهات فرهنگی و رفت وآمدهای زیادی داریم. به لحاظ تجاری و مالی هم فصل جدیدی در فضای کشور باز شده است. اینکه ما گفتیم دو تا پنج درصد یک عدد واقعی است. فکر می کنیم مثلاً ما باید رستوران های مناسب آنجا را با رعایت ملاحظات شرعی فرهنگی ایجاد کنیم. مترجم مورد احتیاج را تربیت کنیم و... خب اگر ما این شرایط را ایجاد نکنیم به اهداف خود هم نمی رسیم. یکی از معضل ها همین راهنمای گردشگری آشنا به زبان و تاریخ است. اما فعالان گردشگری حتی اعتقاد دارند در زمینه صنایع دستی که باز هم حساب ویژه ای روی روس ها باز شده است نباید خیلی امیدوار بود. چیزی که کارشناسان سازمان میراث فرهنگی از جمله پویا محمودیان مدیرکل صادرات صنایع دستی کشور از آن به عنوان بازارهای نوظهور و نوکیسه یاد می نماید. اما جالب است بدانید که فعالان حوزه گردشگری هم اعتقاد دارند که نگاه بالا به پایینی که روس ها به ایران دارند اجازه نمی دهد آنها مشتری دست ساخته های ایران شوند.

روس ها ایران را نمی شناسند

حضور ایرانی ها در روسیه برای دولتمردان همسایه شمالی ایران توفیقی دور از انتظار بود. این مسأله را می توان در چرخش 180 درجه ای مسئولان گردشگری روسیه به لغو ویزا با ایران دانست. یک سال هم زمان نبرد که آنها خواهان لغو ویزا با ایران شدند.درحالی که سال 94 اعلام نموده بودند که هیچ لزومی به لغو ویزا با ایران وجود ندارد. لحن این خبر به گونه ای بود که به واکنش فعالان سایبری در شبکه های اجتماعی منجر شد. روس ها بهمن همان سال دفتر اطلاع رسانی روسیه یا آن طور که خود می گویند دفتر ویزیت روسیهدر تهران را افتتاح کردند. ایجاد دفاتر اطلاع رسانی از جمله برنامه هایی بود که سازمان میراث فرهنگی و سلطانی فر روی آن خیلی مانور دادند اما درحالی که 50 هزار ایرانی به روسیه رفته است هنوز دفتر اطلاع رسانی ایران درمسکو ایجاد نشده است. رحمانی موحد در پاسخ به چرایی این شرایط می گوید: من نمی توانم از ایران کسی را مأمور ایجاد دفتر اطلاع رسانی در روسیه کنم. باید یک ایرانی مقیم روسیه داوطلب گردد.

سلطانی فر هم پیشتر گفته بود: ما علاوه بر چند بخش خصوصی ایرانی و روسی که آنجا کار می نمایند، در حال ایجاد یک دفتر ویژه هماهنگی و اطلاع رسانی جذب گردشگر با استفاده از ظرفیت بخش خصوصی هستیم. هیچ کدام از این دفاتر اطلاع رسانی، دولتی نیستند. من شدیداً مخالفم که تشکیلات دولتی و رایزن گردشگری بگذاریم و یک هزینه سنگین هر ماه بکنیم بدون اینکه نتیجه بگیریم. در 12-10 موردی که در کشورهای مختلف راه انداختیم، هیچ کدام دولتی نبوده.

به گفته او سازمان میراث فرهنگی با هماهنگی وزارت خارجه و سایر دستگاه های ذیربط، آنالیز نموده است آژانس فعال در آن کشور را برای آوردن گردشگر به ایران انتخاب نموده، تأییدیه داده و اقلام تبلیغاتی مختلف در اختیار آنها قرار داده که بیایند و ایران را معرفی نمایند. سلطانی فر گفته است: اینها نماینده ما هستند. در یکی از بندهای توافقنامه قرار شد که گروه های تبلیغاتی از شبکه های مختلف تلویزیون روسیه به ایران بیایند و گزارش تهیه نمایند و در آنجا پخش گردد.

اما این فعالیت ها تا به امروز نتوانسته است به شناخت روس ها از ایران منجر گردد تا جایی که به گزارش خبرگزاری اسپوتونیکسافانوف رئیس آژانس گردشگری روسیه از مسئولان ایرانی خواسته است از تلویزیون های روسیه برای معرفی ایران استفاده نمایند.

همچنین او خواهان گشایش دفتر نمایندگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران در مسکو می گردد. به گفته سافانوف ایران می تواند سالانه بخش قابل توجهی از نزدیک به 10میلیون گردشگر فرهنگی روسی را جذب کند. براساس آمارهای او 30درصد 30میلیون گردشگری که هر سال از روسیه به کشورهای مختلف سفر می نمایند، فرهنگی هستند . به گفته این مقام روسی، آشنایی با ایران، تاریخ و فرهنگ غنی، فرصت خرید فرش ایرانی و سایر صنایع دستی می تواند هدفی مهم برای گردشگران فرهنگی روسیه باشد.

سافانوف البته اشاره ای به استفاده گردشگران روس از آفتاب و ساحل ایران نمی نماید. روس ها بتازگی نخستین قطار گردشگری خود را به مقصد شهرهای تاریخی ایران هم به راه انداختند اما حتی یک روس در میان 40 گردشگری که مسافر این قطار بودند، نبود.

سافانوف ضروری ترین گام تهران برای جلب توجه گردشگران روس را، گشایش دفتر اطلاع رسانی ایران در مسکو از سوی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و همچنین فعالیت گسترده شرکت های ایرانی مرتبط در فضای مجازی، رسانه ای و تلویزیون روسیه اعلام می نماید.

دفتر اطلاع رسانی روسیه بهمن ماه سال گذشته فعالیت خود را در تهران شروع کرد. سافانوف می گوید: با توجه به افزایش شمار علاقه مندان ایرانی، سازمان فدرال گردشگری و سفارت روسیه در تهران از وزارت خارجه این کشور خواسته شمار کارمندان کنسولگری را در ایران افزایش دهد.

اما پاسخ رحمانی موحد به این سؤال هم امیدوارنماینده نیست. او به روزنامه ایران می گوید: تلویزیون های روسیه مستقل هستند و هزینه زیادی برای تبلیغات می خواهند و من پولی برای پرداخت به آنها ندارم.اگر شما کسی را می شناسید که مجانی این کار را انجام می دهد من اقلام فرهنگی را می دهم تا دراختیارش قرار بدهید.

او البته یک مسأله دیگر را هم یادآور می گردد. یکی از زیرساخت ها برای آمدن روس ها به گفته رحمانی موحد داشتن حمل ونقل هوایی مستقیم و مداوم از روسیه به شهرهای مقصد است. او می گوید: شهفرایندان روس باید این امکان را داشته باشند که هر لحظه که می خواهند سوار هواپیما شوند به ایران بیایند نه فقط در زمان های محدودی برای آنها پروازهایی را در نظر گرفت.

رحمانی موحد با استناد به اظهارات آژانس داران روس می افزاید: دو شاخص مهم برای توسعه گردشگری بین ایران و روسیه اهمیت دارد؛ حمل و نقل هوایی و ویزا . این خواسته تورگردانان روسی است که معتقدند اگر این شرایط تأمین گردد تعداد گردشگران روس در ایران نیز افزایش خواهد یافت.

هجوم گردشگران ایرانی به روسیه!

در نهایت آنچه تا به امروز به نام تبادل گردشگری ایران -روسیه رخ داده است به نام ایران بوده و به کام روسیه. سؤالی که امروز بسیاری را آزار می د هد این است، زمانی که هیچ یک از مقدمات و بسترهای لازم برای حضور گردشگران روسیه در کشور وجود ندارد چرا این همه مسئولان سازمان میراث فرهنگی در رسانه ها روی حضور گردشگران روسیه در کشور مانور می دهند و ذهن گردشگران ایرانی را به سمت یک کشور خارجی می برند تا آن کشور بدون صرف هزینه ای یک باره با شمار بسیار زیاد گردشگران ایرانی رو به رو گردد؟ آیا مسئولان سازمان میراث فرهنگی این ذائفه و برخورد گردشگران ایرانی را نمی شناسند؟ واکنش رحمانی موحد به این ماجرا و اعتراض به هجوم گردشگران ایرانی به روسیه می گوید که مردم روسیه را خوب می شناسند! لابد کسانی بعد از خواندن این گزارش می گویند چرا باید جلوی گردشگر را برای سفر به کشورهایی که دوست دارد گرفت. بله حق با آنهاست اما پس منافع ملی در اخذ تصمیم گیری ها کجاست؟این مسأله هم نباید فراموش گردد که روس بعد از اطلاع رسانی های سازمان میراث فرهنگی به یک مقصد جدید گردشگران ایرانی تبدیل شد. در نهایت باید پرسید که آیا لغو ویزا به حضور گردشگران روس در ایران منجر می گردد یا تنها شمار بیشتری از گردشگران ایرانی را به روسیه می فرستد بدون اینکه آورده ای برای ایران داشته باشد؟ تا به امروز 50 هزار گردشگر را مفت و مجانی به سرزمین تزارها روانه نموده ایم!