سهم سینه پهلو در مرگ ومیر کرونایی - مجله شرقیا

به گزارش ایسنا، حمیدرضا نجاری به مناسبت روز دنیای ذات الریه، گفت: سینه پهلو، ذات الریه و یا با اصطلاح علمی پنومونی شناخته می گردد که معنای آن التهاب بافت ریه در اثر عامل خارجی مانند یک میکروارگانیسم مانند باکتری، قارچ، ویروس و یا انگل ها است. همه این موارد باعث ایجاد عفونت در بافت ریه می گردد.

وی اضافه کرد: ریه از دو قسمت مجاری هوایی و کیسه های هوایی تشکیل شده است. در بروز بیماری ذات الریه کیسه های هوایی دچار آلودگی می شوند. یک ویروس یا باکتری از منشا دستگاه تنفس فوقانی بر کیسه های هوایی می نشیند و آن را آلوده می نماید.

وی با اشاره به اینکه دستگاه تنفسی شامل دو بخش فوقانی و تحتانی است، اظهار کرد: دستگاه تنفسی فوقانی شامل بینی، مجاری حلقی، حنجره و نای می شوند که مسئول انتقال هوا به کیسه های هوایی یا دستگاه تنفسی تحتانی هستند.

نجاری ادامه داد: از آنجا که عفونت، باکتری، ویروس و... عامل خارجی هستند که به دستگاه تنفسی تحتانی وارد شدند، بدن واکنش نشان داده و سلول های ایمنی به این بخش می آیند که سبب تجمیع آب در فضاهای هوایی می شوند؛ یعنی کیسه هایی که باید کار انتقال اکسیژن را انجام دهند، پر از مایه التهابی می گردد. بنابراین فرد هنگام مراجعه به پزشک احتمالا علائمی مانند تب، سرفه، خلط، درد قفسه سینه و تنگی نفس داشته باشد.

وی با تاکید بر اینکه بسته به سن بیمار علائم او نیز متفاوت خواهد بود، توضیح داد: پزشک پس از معاینات بالینی و دریافت عکس از قفسه سینه می تواند وجود بیماری ذات الریه را تایید یا رد کند. بعضی از علائم با درگیری دستگاه تنفسی یک شکل هستند، تشخیص و افتراق این دو از هم به وسیله عکس قفسه سینه اتفاق خواهد افتاد. تمام میکروارگانیسم هایی که می توانند دستگاه تنفس را درگیر نمایند از دو طریق به ما می رسند. انتقال هوایی و انتقال به وسیله دست در این مورد عنوان می گردد.

وی اضافه کرد: انتقال هوایی خود مشتمل بر دو بخش هستند. بخش اول قطرات هوایی که ریز و سبک هستند که برد زیادی داشته و روی هوا می مانند که مهمترین آنها میکروب سل، ویروس آنفلوآنزا و ویروس کرونا به عنوان یک عامل نوظهور است و بخش دوم شامل مابقی عواملی است که سبب ایجاد پنومونی می شوند که اینها قطرات تنفسی هستند که روی هوا نمی مانند و بردی حداکثر 1.5 متری دارند و بلافاصله به دلیل سنگینی روی سطوح می نشینند که از انها تحت عنوان دراپلت یا قطرات تنفسی یاد می گردد که عمده میکروب ها و ویروس هایی که سبب بروز ذات الریه می شوند از این طریق وارد کیسه های هوایی می شوند. به همین دلیل است که تاکید می کنیم یکی از مهم ترین کارهایی که سبب پیشگیری از انتقال پنومونی می گردد، استفاده از ماسک و شستن دست ها است.

این متخصص بیماری های عفونی با بیان اینکه در این بیماری علم عفونی به عنوان یک اورژانس شناخته می گردد، تاکید نمود: ذات الریه زمان تشخیص طلایی و اورژانس دارد و پس از تشخیص بیمار با دریافت درمان مناسب بهبود پیدا می نماید. البته بیماری که با علائم درگیری دستگاه تنفسی به ما مراجعه می نماید، معمولا دوره طلایی را طی نموده است و باید ظرف چندساعت تشخیص قطعی را بدهیم تا درمان مناسب شروع گردد.

وی با اشاره به اینکه عمدتا برای ویروس درمان زیادی وجود ندارد، ادامه داد: برای آنفلوانزا و اکنون برای کرونا درمان نسلی وجود دارد که مانع از تشدید بیماری گردد. سایر ویروس ها هم ممکن است ایجاد بیماری نمایند اما بیماری چندان شدید نخواهد بود. در خصوص میکروب ها نیز بهترین درمان آنتی بیوتیک ها هستند که در مدت زمان تعیین به عنوان درمان تجربی به بیمار می دهیم، در صورتی که درمان با آنتی بیوتیک با دوز مناسب و به موقع شروع گردد پاسخ به آن نیز به سرعت اتفاق می افتد.

وی اضافه کرد: گاهی اوقات عوامل میکروبی و ویروسی با هم یک عارضه مشترک ایجاد می نمایند. یعنی ویروس ایجاد ذات الریه می نماید و باکتری روی آن می نشیند. بروز ذات الریه به وسیله قارچ ها و انگل ها به زمینه خاص احتیاج دارد؛ بروز بیماری به وسیله قارچ ها در کسانی رخ می دهد که ضعف ایمنی دارند و برای افراد معمولی شاهد این نوع از بروز ذات الریه نیستیم. افرادی که عمل پیوند عضو انجام دادند، یکی از گروه های در معرض خطر ابتلا به ذات الریه به وسیله قارچ ها هستند.

وی مهم ترین نکته در درمان ذات الریه را در پیشگیری از ابتلا به آن خواند و تاکید نمود: جلوگیری از انتقال ویروس ها و میکروب ها به دستگاه تنفسی مهم ترین تاکید ما است. استفاده از ماسک و شست وشوی دست ها مهم ترین راه پیشگیری از ابتلا به آنفلوآنزا، کرونا و حتی انواع سرماخوردگی ها است. واکسیناسیون هم به عنوان یک شیوه پیشگیری از بیماری شناخته می گردد اما هیچگاه جایگزین روش زدن ماسک و شستن دست ها نخواهد شد.

نجاری ادامه داد: واکسن آنفلوانزا هرسال با سوش های مناسب آن سال تهیه می گردد و ضروری است افراد پرخطر مانند بیماران قلبی-عروقی، خانم های باردار و... از آن استفاده نمایند. واکسن دیگری به نام پنوموکوک هم وجود دارد که علیه میکروبی به نام پنوموکوک است و توصیه می گردد افراد پرخطر مانند کسانی که طحال خود را برداشتند، افراد مسن، کسانی که به طور مکرر دچار عفونت ریوی می شوند از آن استفاده نمایند.

وی اضافه کرد: گروه دیگری هستند که بسیار در معرض خطر پنومونی قرار دارند که به عنوان بیماری های انسدادی مزمن ریه بیمار خواهند شد که در افراد سیگاری بسیار زیاد مشاهده می گردد. کسانی که 15 تا 20 سال است که مصرف نماینده سیگار هستند در فصول سرد سال به عنوان یک گروه بسیار پرخطر شناخته می شوند که باید با تحویز پزشک از واکسن پنوموکوک استفاده نمایند و هر زمان که تب یا تشدید سرفه پیدا کردند، ضعف شدید داشتند و... حتما به مراکز درمانی مراجعه نمایند.

وی با اشاره به اینکه احتمالا در دنیا سالانه 500 میلیون نفر دچار ذات الریه می شوند، تاکید نمود: این افراد معمولا بیماری زمینه ای دارند و یا جمعیت بالای 65 سال هستند.

نجاری با اشاره به اینکه ذات الریه در مراحل پیشرفته می تواند باعث مرگ گردد، گفت: تقریبا یک درصد از عدد یاد شده در خصوص ابتلا به ذات الریه سبب مرگ می گردد.

وی درباره اینکه آیا احتمال بروز ذات الریه پس از ابتلا به کرونا وجود دارد با خیر؟، گفت: در 80 درصد مبتلایان کرونا، ذات الریه اتفاق نمی افتد و یا بسیار خفیف بروز پیدا می نماید. 20 درصد از مبتلایان کرونا دچار عفونت ریوی ناشی از آن می شوند که اگر به موقع شناخته و درمان گردد، 15 درصدشان بهبود می یابند و 5 درصد هم احتیاج به مراقبت ویژه پیدا می نمایند. این 5 درصد معمولا بیماری زمینه ای دارند که آمار مرگ و میر کرونا در این افراد بالا است. عامل ایجاد ناتوانی و مرگ و میر ناشی از کرونا در ذات الریه ناشی از کرونا شناخته می گردد.